Yargı Mensupları, Memur ve Kamu Görevlilerinin Adliyeye Karşı İşlediği Suçlar;İstinaf ve Yargıtay Uygulamasında

Akgün BİLGİN ( Hukuk Araştırmacısı ) Mustafa ÖZTÜRK ( İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Savcısı ) Günlük hayatta, adliyenin (yargının) bağımsız ve tarafsız olarak her türlü dış müdahaleden ve etkilerden korunması ile adalete olan güven duygusunu sağlanması amacıyla bir suçla ilgili olarak başlatılan soruşturma ve kovuşturma sürecinde, suç şüphesi altında olan veya olmayan kişilerin suçlu olarak damgalanmalarını sağlayacak şekilde telafisi imkânsız sonuçlar doğuran fiillerin ortaya çıkması, adli işlemlerin gizliliği kural olmakla birlikte, dosya içeriğini oluşturan ve gizli tutulması gereken bilgi veya belgelerin tefrikaya uğraması, gizlilik kuralını ihlâl eden davranışlarda ve adil yargılamayı etkilemeye yönelik beyanlarda bulunulması veya genel tabirle adaletin işleyişinin saptırılması şeklinde olaylara tanık olunmaktadır ve bunların çoğu kanunlarda suç olarak tanımlanmıştır. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun İkinci Kitap, Üçüncü Kısım, “Adliyeye Karşı Suçlar” başlıklı Yedinci Bölüm altında düzenlenen suç tanımlarındaki hükümlerle, bu etkileme girişimlerinin önüne geçilmek amaçlanmıştır. Bu kitap, kişilerdeki hukuk güvenliğini sarsıcı bir etki doğuran bu davranışların önüne geçmeye yönelik ceza hükümlerinde yer alan suçlara ilişkin dipnot sistemiyle yapılan açıklamalarla teorik tartışmaların dışında kalınarak uygulamaya yönelik bilgiler verilmiş, 20.07.2016 tarihinde faaliyete başlayan ve kanun yolu sistemimizde etkin bir şekilde yer alan İstinaf Mahkemeleri ile Yargıtay'ın konulara ilişkin emsal kararları okuyucuların yararlanmasına sunulmuştur. İÇİNDEKİLER KİTAP HAKKINDA III ÖNSÖZ 1 VII ÖNSÖZ 2 IX KISALTMALAR XI CEZA HUKUKU ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ 1 a. Ampirik (Olgusal) Hukuk Araştırması 3 b. Demoskopik Hukuk Araştırması 5 c. Hukuki Gerçeklik Araştırması 5 d. İçtihat Araştırması 7 BİRİNCİ BÖLÜM KAVRAMSAL AÇIKLAMALAR I. ADALET SAPKINLIĞI (Adaletin Seyrini Saptırma) 9 II. ADLİYEYE KARŞI SUÇLARIN TARİHÇESİ 11 III. ADLİYEYE KARŞI İŞLENEN SUÇLARIN HUKUKSAL KONUSU 14 IV. ADLİYEYE KARŞI İŞLENEN SUÇLARIN KAPSAMI 15 İKİNCİ BÖLÜM KAMU HİZMETİ TANIMI I. KAMU HİZMETİ TANIMI 17 a. Kamu Hizmeti 18 b. Kamusal Faaliyetlerin Unsurları 18 c. Memur 18 d. Kamu Görevlisi 19 II. 4483 SAYILI MEMURLAR ve DİĞER KAMU GÖREVLİLERİNİN YARGILANMASI HAKKINDA KANUN 19 a. Yargılama Sistemi 28 b. Memur ve Kamu Görevlilerinin Yargılanması ve Soruşturma İzni 29 c. Cumhuriyet Başsavcısı'nın Yetkileri 30 d. Görev Sebebiyle İşlenen Suçlar 31 e. Görev Sırasında İşlenen Suçlar 31 f. İstihbarat Personelinin İşlediği Suçlar 31 g. Üst Düzey Memurların İşlediği Suçlar 32 ğ. YÖK – Yükseköğretim Görevlilerinin İşlediği Suçlar 34 h. Adli Personellerinin Soruşturma Usulleri 39 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM YARGI MENSUPLARI, MEMUR ve KAMU GÖREVLİLERİNİN ADLİYEYE KARŞI İŞLEDİĞİ SUÇLAR I. HÂKİMLER ve SAVCILAR TARAFINDAN İŞLENEN SUÇLAR (HSK 89-93)……. 41 a. Açıklama 41 b. Görevden Doğan veya Görev Sırasında İşlenen Suçlar 42 c. Kişisel Suçlar 43 d. Ağır Ceza Mahkemesinin Görevine Giren Suçüstü Hâlleri 44 e. Uygulama 45 II. AVUKATIN GÖREV SUÇLARI (AvK 62 - 63) 52 a. Avukatlara Özgü Suçlar 53 b. Avukatın Kamu Görevine Özgü Suçları 54 c. Mahkemeye Karşı İşledikleri Suçlar 54 d. Avukatın Yargılanması 54 III. ADLİ GÖREVİN KÖTÜYE KULLANILMASI SUÇU (TCK 257) 55 a. Açıklama 55 b. Suçla Korunan Hukuksal Değer 55 c. Suçun Faili 56 d. Suçun Maddi Unsuru 57 e. Suçun Manevi Unsuru 72 f. Suça Etki Eden Nedenler 73 g. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 73 h. Kovuşturma, Görevli Mahkeme, Suçun Yaptırımı ve Dava Zaman Aşımı 75 ı. İstinaf ve Yargıtay Kararları 76 IV. KAMU GÖREVİNE İLİŞKİN SIRRIN AÇIKLANMASI SUÇU (TCK 258)…… 114 a. Açıklama 114 b. Suçla Korunan Hukuksal Değer 118 c. Suçun Faili 119 d. Suçun Maddi Unsuru 119 e. Suçun Manevi Unsuru 120 f. Suça Etki Eden Nedenler 121 g. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 123 h. Kovuşturma, Görevli Mahkeme, Suçun Yaptırımı ve Dava Zaman Aşımı 126 ı. İstinaf ve Yargıtay Kararları 127 V. KAMU GÖREVLİSİNİN SUÇU BİLDİRMEMESİ SUÇU (TCK 279) 129 a. Açıklama 129 b. Suçla Korunan Hukuksal Değer 130 c. Suçun Faili 130 d. Suçun Maddi Unsuru 130 e. Suçun Manevi Unsuru 132 f. Suça Etki Eden Nedenler 132 g. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 133 h. Kovuşturma, Görevli Mahkeme, Suçun Yaptırımı ve Dava Zaman Aşımı 133 ı. İstinaf ve Yargıtay Kararları 134 VI. MAHKEMEYE SAYGISIZLIK SUÇU (CMK 203) 137 a. Açıklama 137 b. Suçla Korunan Hukuksal Değer 139 c. Suçun Faili 139 d. İstinaf ve Yargıtay Kararları 139 VII. ADİL YARGILAMAYI ETKİLEME SUÇU (TCK 288) 139 a. Açıklama 139 b. Suçla Korunan Hukuksal Değer 141 c. Suçun Faili 143 d. Suçun Maddi Unsuru 143 e. Suçun Manevi Unsuru 145 f. Suça Etki Eden Nedenler 145 g. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 145 h. Kovuşturma, Görevli Mahkeme, Suçun Yaptırımı ve Dava Zaman Aşımı 145 ı. İstinaf ve Yargıtay Kararları 146 VIII. YARGI GÖREVİNİ YAPANI, BİLİRKİŞİ ve TANIĞI ETKİLEMEYE TEŞEBBÜS SUÇU (TCK 277) 151 a. Açıklama 151 b. Suçla Korunan Hukuksal Değer 152 c. Suçun Faili 153 d. Suçun Maddi Unsuru 153 e. Suçun Manevi Unsuru 154 f. Suça Etki Eden Nedenler 154 g. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 154 h. Kovuşturma, Görevli Mahkeme, Suçun Yaptırımı ve Dava Zaman Aşımı 155 ı. İstinaf ve Yargıtay Kararları 156 IX. SUÇ KANITLARINI SAKLAMA SUÇU (TCK 281) 178 a. Açıklama 178 b. Suçla Korunan Hukuksal Değer 179 c. Suçun Faili 180 d. Suçun Maddi Unsuru 180 e. Suçun Manevi Unsuru 181 f. Suça Etki Eden Nedenler 181 g. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 183 h. Kovuşturma, Görevli Mahkeme, Suçun Yaptırımı ve Dava Zaman Aşımı 183 ı. İstinaf ve Yargıtay Kararları 184 X. SUÇTAN KAYNAKLANAN MALVARLIĞI DEĞERİNİ AKLAMA SUÇU (TCK 282) 188 a. Açıklama 188 b. Suçla Korunan Hukuksal Değer 189 c. Suçun Faili 190 d. Suçun Maddi Unsuru 190 e. Suçun Manevi Unsuru 191 f. Suça Etki Eden Nedenler 192 g. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 193 h. Kovuşturma, Görevli Mahkeme, Suçun Yaptırımı ve Dava Zaman Aşımı 193 ı. İstinaf ve Yargıtay Kararları 195 XI. SUÇLUYU KAYIRMA SUÇU (TCK 283) 204 a. Açıklama 204 b. Suçla Korunan Hukuksal Değer 205 c. Suçun Faili 206 d. Suçun Maddi Unsuru 206 e. Suçun Manevi Unsuru 207 f. Suça Etki Eden Nedenler 207 g. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 208 h. Kovuşturma, Görevli Mahkeme, Suçun Yaptırımı ve Dava Zaman Aşımı 208 ı. İstinaf ve Yargıtay Kararları 209 XII. TUTUKLU, HÜKÜMLÜ VEYA SUÇ DELİLLERİNİ BİLDİRMEME SUÇU (TCK 284) 215 a. Açıklama 215 b. Suçla Korunan Hukuksal Değer 218 c. Suçun Faili 218 d. Suçun Maddi Unsuru 218 e. Suçun Manevi Unsuru 219 f. Suça Etki Eden Nedenler 220 g. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 221 h. Kovuşturma, Görevli Mahkeme, Suçun Yaptırımı ve Dava Zaman Aşımı 221 ı. İstinaf ve Yargıtay Kararları 222 XIII. GİZLİLİĞİN İHLALİ SUÇU (TCK 285) 225 a. Açıklama 225 b. Suçla Korunan Hukuksal Değer 226 c. Suçun Faili 227 d. Suçun Maddi Unsuru 227 e. Suçun Manevi Unsuru 231 f. Suça Etki Eden Nedenler 231 g. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 231 h. Kovuşturma, Görevli Mahkeme, Suçun Yaptırımı ve Dava Zaman Aşımı 232 ı. İstinaf ve Yargıtay Kararları 232 XIV. SES VE GÖRÜNTÜLERİN KAYDA ALINMASI (TCK 286) 239 a. Açıklama 239 b. Suçla Korunan Hukuksal Değer 241 c. Suçun Faili 241 d. Suçun Maddi Unsuru 241 e. Suçun Manevi Unsuru 242 f. Suça Etki Eden Nedenler 242 g. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 242 h. Kovuşturma, Görevli Mahkeme, Suçun Yaptırımı ve Dava Zaman Aşımı 243 ı. İstinaf ve Yargıtay Kararları 243 XV. GENİTAL MUAYENE SUÇU (TCK 287) 244 a. Açıklama 244 b. Suçla Korunan Hukuksal Değer 245 c. Suçun Faili 246 d. Suçun Maddi Unsuru 246 e. Suçun Manevi Unsuru 247 f. Suça Etki Eden Nedenler 247 g. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 247 h. Kovuşturma, Görevli Mahkeme, Suçun Yaptırımı ve Dava Zaman Aşımı 249 ı. İstinaf ve Yargıtay Kararları 250 XVI. SAĞLIK MESLEĞİ MENSUPLARININ SUÇU BİLDİRMEMESİ SUÇU (TCK 280) 250 a. Açıklama 250 b. Suçla Korunan Hukuksal Değer 251 c. Suçun Faili 251 d. Suçun Maddi Unsuru 252 e. Suçun Manevi Unsuru 254 f. Suça Etki Eden Nedenler 254 g. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 254 h. Kovuşturma, Görevli Mahkeme, Suçun Yaptırımı ve Dava Zaman Aşımı 255 ı. İstinaf ve Yargıtay Kararları 255 XVII. SUÇ UYDURMA SUÇU (TCK 271) 256 a. Açıklama 256 b. Suçla Korunan Hukuksal Değer 257 c. Suçun Faili 257 d. Suçun Maddi Unsuru 257 e. Suçun Manevi Unsuru 260 f. Suça Etki Eden Nedenler 260 g. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 260 h. Kovuşturma, Görevli Mahkeme, Suçun Yaptırımı ve Dava Zaman Aşımı 261 ı. İstinaf ve Yargıtay Kararları 261 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM MEVZUAT I. 4483 SAYILI MEMURLAR VE DİĞER KAMU GÖREVLİLERİNİN YARGILANMASI HAKKINDA KANUN 271 II. 2802 SAYILI HÂKİMLER VE SAVCILAR KANUNU (HSK 62 – 98) 279 III. 1136 SAYILI AVUKATLIK KANUNU (AvK. 61 – 62) 292 KAYNAKLAR 293