Vergi Hukukunda Karineler

Usul hukukuna ait bir kavram olan -karine-, özel hukukta olduğu kadar vergi hukukunda da kullanılmaktadır. Buna karşılık, özel hukuk öğretisinde nispeten sıklıkla incelenen bu kavram, vergi hukukunda nadiren ve dolaylı olarak çalışılmıştır. Dolayısıyla, vergi hukukçuları -karine- kavramını genellikle usul kitaplarından okumakla yetinmiştir. Oysa Türk vergi mevzuatında -karine- kavramı açık veya örtülü biçimde sıklıkla kullanılmıştır. Bir karinenin varlığının sonucu, iddiasında karineye dayanan kimsenin bu iddiasını ispatla yükümlü olmamasıdır. İspat ve ispat yükü bakımından önem taşıyan karine, aynı zamanda -gerçeğin kavranması- bakımından da rol oynar. Amaçsal yorum, vergi hukukunda önemli bir yöntemdir; Vergi Usul Kanunu m. 3/A-2'de vergi yasalarının -lafzı ve ruhu- ile uygulanacağı belirtilmiştir. Ayrıca, anılan Kanun m. 3/B-1'de de -vergiyi doğuran olay ve buna ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esas- tutulmuştur. Bu sayılan sebeplerle -vergi hukukunda karineler-in bağımsız bir çalışma konusu yapılması düşünülmüştür. -Vergi Hukukunda Karineler- adlı bu çalışma, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Vergi Hukuku Ana Bilim Dalı'nda ve Prof. Dr. Nami Çağan danışmanlığında yaptığım; Prof. Dr. Nami Çağan, Prof. Dr. Muallâ Öncel, Prof. Dr. Mustafa Akkaya, Doç. Dr. Dilek Özkök Çubukçu ve Yrd. Doç. Dr. Bülent Algan tarafından oybirliği ile kabul edilen doktora tezimin değişiklikler ve düzeltmeler işlenmiş halidir.