Venedik Gizli Servisi; Rönesans'ta Bir İstihbarat Teşkilatı

Casusluğun 16. Yüzyildaki Hikâyesi... "Ioanna Iordanou'nun harikulade kitabı, hem Venedik tarihine büyük bir katkı hem de erken modern Avrupa'nın diğer kısımlarındaki benzer heyecan verici ve zahmetli araştırmalar için bir esin kaynağı." Christopher Andrew Venedik Gizli Servisi, dünyanın merkezden organize edilmiş ilk devlet istihbarat servisinin daha önce anlatılmamış çarpıcı hikâyesi. Venedik Gizli Servisi, MI6 ve CIA'in kuruluşundan çok uzun zaman önce, Rönesans döneminde Venedik İmparatorluğu'nun savunmasında çok önemli bir rol oynamıştır. Meşhur devlet komitesi "Onlar Konseyi" tarafından idare edilen bu "proto-modern" teşkilat, operasyonlar (istihbarat ve örtülü eylem), analiz, kriptografi ve steganografi, kriptanaliz ve hatta ölümcül maddelerin geliştirilmesinin de dahil olduğu mühim istihbarat faaliyetlerini yürütmüştür. Resmî muhbirlerini ve amatör casuslarını Avrupa'nın, Osmanlı topraklarının ve Kuzey Afrika'nın bir ucundan diğerine göndererek Venedik'in güvenliği ve geleceği için olağanüstü çaba göstermiştir. İstihbaratın ve casusluğun erken modern ekonomilerdeki karmaşık rolü ile sanayileşme öncesi dünyanın proto-modern organizasyonlarının ortaya çıkışına odaklanan Ioanna Iordanou bu eserinde, bol miktarda sırrı, bu sırları tutanları ve onların peşinde koşanları açığa çıkarırken, onların varlığına olanak tanıyan, dünyanın ilk kozmopolit devletlerinden biri tarafından yaratılmış olağanüstü bir istihbarat teşkilatının temelini hazırlayan toplum ve yönetime dair süreçleri ele almaktadır. Venedik Devlet Arşivleri'nde bulunan binlerce belgenin yanı sıra, Roma, Simancas ve Londra'da saklanan arşiv belgelerinden yararlanılarak hazırlanan bu kaynak çalışma, sistemli istihbaratın çağdaş bir yenilik olduğunu öne süren yaygın kanıya karşı çıkmasıyla da büyük öneme sahiptir. Venedik Gizli Servisi: Rönesans'ta Bir İstihbarat Teşkilatı, sistemli casusluğun 16. yüzyılda siyasî ve askerî amaçlara nasıl hizmet ettiğini gösteren, daha önce adı duyulmamış çok sayıda casusu, sırrı, şifreyi, işkenceyi ve suikastı ortaya çıkaran sıra dışı bir çalışma.