Vatandaşlık Hukukumuzda Türkçe Olmayan Ad ve Soyadı Meselesi

Türk vatandaşlığını doğumla veya sonradan kazananların Türkçe olmayan ad ve soyadlarla nüfusa tescil edilip edilmeyecekleri önemli bir sorun teşkil etmektedir. Türk hukukunda, ad ve soyadlarının nüfusa tesciline ilişkin yasal düzenlemelerde bu sorunu ortadan kaldıracak açık bir hüküm mevcut değildir. Açık bir hükmün olmaması sebebiyle doğumla veya sonradan Türk vatandaşlığını kazananların Türkçe olmayan adlarla nüfusa kaydedilip kaydedilemeyecekleri sorununa yargı kararlarıyla çözüm bulunmaya çalışılmıştır. Uygulamada, doğumla veya sonradan elde edilen Türkçe olmayan ad ve soyadının nüfusa tescil edilmesine sıcak bakılmamaktadır. Hatta Türk vatandaşlığını sonradan kazanan yabancılar, önceleri, Türkçe ad ve soyadı almaya zorlanmaktaydılar. Son zamanlarda ise, Türk vatandaşlığını sonradan kazananlar, Türk alfabesinde olmayan yabancı harflerle nüfusa tescil edilmemekte; bunların yabancı olan adları Türkçe telaffuzu ile nüfusa kaydedilmektedir. Türkçe olmayan adların nüfusa tescil edilmemesi üzerine veya Türkçe olan adın yabancı bir adla değiştirilmesi için açılan davalarda Yargıtay idarî makamlardan farklı bir tutum sergile-mektedir. Yargıtay, genel olarak, adın Türkçe olmamasının nüfusa tescili engellemeyeceğini; asıl önemli olan hususun millî kültürümüze, ahlâk kurallarına, örf ve adetlerimize uygun düş-meyen veya kamuoyunu inciten adların konulmaması olduğunu ifade etmektedir. Çalışmamızda, mevzuat ve milletlerarası antlaşmalarda yer alan hükümler çerçevesinde doğumla veya sonradan Türk vatandaşlığını kazanan kişilerin Türkçe olmayan ad ve soyadı kullanıp kullanamayacakları meselesi incelenmiştir. Konuyla ilgili Yargıtay kararlarının yanı sıra İnsan Haklan Avrupa Mahkemesinin kararlarına da yer verilmiştir.