Uzlaşma ve Kokuşmuş Uzlaşmalar

Siyasal uzlaşma ne zaman kabul edilebilir? Ve ne zaman, temelden kokuşmuş, sonu nereye varırsa varsın asla kabul etmememiz gereken bir şeydir? Peki ya kokuşmuş uzlaşma siyaseten gerekliyse? Uzlaşma büyük bir siyasal erdemdir, özellikle de barış uğrunaysa. Fakat Avishai Margalit'in ileri sürdüğü gibi, kabul edilebilir uzlaşmanın barış için bile ahlaki sınırları vardır. Ama işte nedir bu sınırlar? Uzlaşmayla sağlanmış barış hangi noktada adaletsiz olur? Şaşırtıcı derecede az dikkat çekmiş hayati önemdeki sorular üzerine odaklanan Margalit, sadece savaşı adil kılan şeyle değil, ne tür bir uzlaşmanın adil bir barışa olanak sağladığıyla da ilgilenmemiz gerektiğini ileri sürüyor. Münih Anlaşması, Yalta Konferansı ve Arap-İsrail barış müzakereleri de dahil geniş bir örnek yelpazesini inceleyen İsrail solunun en etkili ismi Margalit, çeşitli biçimleriyle siyasal uzlaşmanın doğasını didik didik ediyor. Felsefeyi, siyaseti ve tarihi birleştiren, canlı ve kolay anlaşılır bir üslupla yazılmış Uzlaşma ve Kokuşmuş Uzlaşmalar, savaş, barış, adalet ve mezhepçilik hakkında şaşırtıcı yeni içgörülerle dolu. "Türkiye'nin kadim Kürt Sorunu'nun -yani demokratikleşme sorununun- şiddetten arındırılarak siyasal ve yasal yöntemlerle -eşitlik ve özgürlük temelinde- çözümünün tartışıldığı bugünlerde Margalit, sadece barış, uzlaşma ve onur siyaseti üzerine düşünceleriyle değil demokrasi, muhafazakarlık ve din üzerine çarpıcı görüşleriyle de dikkatle okunmayı gerektiren, ufuk açıcı bir düşünür. Şunu rahatlıkla söyleyebilirim, Margalit'in etik, ahlak, din, mezhepçilik ve siyaset ilişkilerine dair somut analizleri ve yeni bir siyaset inşa etmeye dönük pratik önerileri Türkiye üzerine düşünen tüm insanların ufkunu genişletecek ve kendi siyasal bakış açılarını eleştirel bir biçimde ele almalarına neden olacak güçte, elverir ki dikkatle okunsun." "Avishai Margalit etiğin ihmal edilmiş fakat önemli bir alanına, uzlaşmaların ahlaki olarak kabul edilebilir olduğu zamana, güçlü bir ışık tutuyor. Yeni ve ikna edici ayrımlar ortaya koyup hem çağdaş hem de yakın geçmişteki tarihsel olayların birtakım ana meselelerini aydınlatıyor." -Kenneth J. Arrow, Nobel İktisat Ödülü Sahibi- "Bu kitap geniş tartışmalar yaratacak, çünkü uzlaşma -yapıldığı zaman, karşı konulduğu zaman- siyasal hayatta can alıcı bir konu, ve Avishai Margalit de analitik becerileri ve ahlaki sezgisiyle evrensel saygı kazanmış biri. Margalit'in verdiği örnekler kitaba tarihsel derinlik ve önem katıyor. Metin canlı, kolay anlaşılır ve akılda kalıcı. Bu kitap beni içine çekti ve sonuna kadar da ilgimi canlı tuttu." -Michael Ignatief- "Bu kitap siyaset felsefesindeki temel fakat ihmal edilmiş bir konunun ortaya çıkarılması ve ele alınışı bakımından son derece önemlidir. Kaleme alınış tarzı da, anlatım akışını hiçbir şekilde kesmeden özenli ve ayrıntılı argümantasyonlar ortaya koyan örnek ve anekdotlarla öne çıkıyor." -Arthur Ripstein, Toronto Üniversitesi-