Türk Rus İktisadi İlişkilerinde Müteahhitlik Hizmetleri (1991-2001)

İnşaat sektörü, hızla büyüyen yurtdışı ve yurtiçi projelerle Türk ekonomisine ciddi oranda katkı yapmaktadır. Türk müteahhitlik hizmetleri özellikle uluslararası alanda elde ettiği başarılarıyla dikkat çeker. 1991-2001 yılları arasında Türk Rus iktisadi ilişkilerinde müteahhitlik hizmetleri konusunu ele aldığımız bu çalışmada iki ülkenin ilişkileri ekonomik, ticari, sosyal ve siyasi boyutlarıyla birlikte değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin devamlılık göstermesi önemlidir. Rusya'da uzun yıllardır faaliyetine devam eden müteahhitlik firmalarının değişen siyasal ve ekonomik koşullara rağmen önemli projelere imza atması, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkileri olumlu yönde etkilemiştir. Soğuk savaş sonrasında Türk-Rus ilişkilerini, daha önceki dönemden ayıran en önemli etken, iki ülke halkları arasında giderek artan doğrudan temaslar olarak görülebilir. Bu süreçte, Türkiye ve Rusya etkin şekilde ekonomik ve siyasal dönüşümden geçmiştir. İki ülke yüzlerce yıl devam eden jeopolitik mücadeleyi bir anlamda ekonomik iş birliğine çevirmek için çaba içine girmişlerdir. SSCB ile Türkiye arasında 1984 yılında imzalanan ve 1987 yılında yürürlüğe giren doğalgaz anlaşması, Rusya pazarında Türk müteahhitlik sektörünün önünü açmıştır. 1989 yılından itibaren başta Moskova olmak üzere Minsk, Borisov ve Kiev gibi şehirlerdeki taahhüt işlerini almaya başlayan Türk müteahhitlik firmaları, ciddi zorluklar yaşamalarına rağmen bulundkları bölgede istihdam olanağı sağlamışlardır. Sovyetler Birliği'nin yıkılması sürecinde, Kuveyt krizi ve Körfez savaşının olduğu 1990-1991 döneminden sonra kapanan Orta Doğu pazarının ardından Rusya Federasyonu, Almanya'dan sonra Türkiye'nin önemli bir ticari partneri olarak önem kazanmış, Türk müteahhitlik alanının en büyük pazarı durumuna gelmiştir. Bu dönemde 133 Türk müteahhitlik firması 733 proje üstlenmiş ve toplamda 12,8 milyar dolarlık taahhüt işi almıştır.