Türk İslam Edebiyatı Giriş

Türk İslâm Edebiyatı, İslam kültür ve medeniyeti tesiri altında inkişâf eden bir edebiyattır. İçinde geliştiği kültür ve medeniyet havzasının değerlerine bağlı kalarak, asırlardır Türk milletinin duygularına tercüman olmuştur. Karahanlılar devrinde Yusuf Has Hacibin kaleme aldığı Kutadgu Bilig ile başlamış, Türklerin Ortadoğu ve Anadoluya doğru cereyan eden göçleri neticesinde, yeni coğrafyalar, kültürler ve dillerin keşfiyle tekâmül etmiştir. Karahanlılar döneminde ilk ürünlerini veren bu edebiyat, Selçuklular döneminde gelişmiş, Osmanlılar döneminde klasikleşmiştir. Bu tarihî seyir, edebî eserin özünde herhangi bir değişikliğe sebebiyet vermemiştir. Çünkü bu üç dönemde de sanatkâr, İslâm ilimlerinin ve düşüncesinin imkânlarından yola çıkarak eserini yazmıştır. Dünya görüşü, hayat ve varlık anlayışı, sanata yüklenen anlam, edebî eserden beklentiler gibi temel konular aynıdır. Fakat bu aynılık, Tanzimat ile birlikte kırılmaya uğramıştır. Zira Tanzimat ile birlikte Batılı değerler, düşünceler ve bilgilerle birlikte gelişen yeni estetik zevk ve anlayış, toplumda egemen olmaya başlamıştır. Türk İslâm Edebiyatı-Giriş, XI. asırda başlayan ve devam edegelen edebî hayatın hikâyesini muhtasar olarak ele alan bir kitaptır.