Tüketicinin Korunması Hukukunda Taahhütlü Abonelik Sözleşmesi

Elektrik, su, doğal gaz, mobil haberleşme, internet gibi gündelik hayattaki temel ihtiyaçların giderilmesi başta olmak üzere, dijital platformlarda yer alan içeriklerden istifade etmek, spor salonundan yararlanmak, aracını uygun bir otoparka park etmek, süreli yayınları takip etmek gibi hayatın birçok alanında abonelik sözleşmeleri kullanılmaktadır. Liberal ekonomi yapısında rekabetin etkisiyle; abonenin belirli bir süre abone kalma taahhüdü karşılığında aboneye çeşitli yararların sağlandığı yeni bir abonelik sözleşmesi türü olarak taahhütlü abonelik sözleşmesi ortaya çıkmıştır. Taahhütlü abonelik sözleşmesi, abonenin, sözleşme konusu mal veya hizmetten daha düşük bir bedelle istifade etmesini veya bir malın mülkiyetini ya da kullanım hakkını elde etmesini sağladığından abone bakımından; taahhüt süresi boyunca sunduğu mal veya hizmetin karşılığı olan abonelik bedelini alma garantisi sağlaması ve abone kalma taahhüdünün ihlal edildiği durumda, aboneye sağlanan yararların iade edilmesinin öngörülmesiyle satıcı veya sağlayıcı bakımından cazip bir yöntemdir. Abonenin sözleşmeye bağlı kalma taahhüdünü ihlal etmenin ağır sonuçlarından çekinerek taahhüt süresi içinde sözleşmeye bağlı olmak zorunda kalmasından, taahhüt süresi içinde abonenin sözleşmeyi sona erdiremeyen garanti müşteri olduğu düşüncesiyle satıcı veya sağlayıcının ayıplı ifada bulunmasından veya başka nedenlerle uygulamada abonelerin mağdur olmasından dolayı, taahhütlü abonelik sözleşmesinde tüketicilerin özel olarak korunması gerekmektedir. Yüksek lisans tezi olarak takdim edilen bu çalışmada, taahhütlü abonelik sözleşmesi, TKHK'nin ve ASY'nin kapsamıyla sınırlı olarak, tüketicinin korunması hukuku yönünden incelenecektir. Çalışmanın amaçları; taahhütlü abonelik sözleşmesinin hukuki çerçevesini çizmek, TKHK ve ASY ile yeri geldikçe değinilen ve sözleşmenin konusuna göre değişiklik gösteren mevzuattaki diğer özel düzenlemeleri ve konuyla ilgili olarak verilen yargı kararlarını öğretide ileri sürülen görüşlerle birlikte değerlendirmek ve çözüm önerileri ortaya koymaktır. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde, taahhütlü abonelik sözleşmesinin tüketici sözleşmesi niteliğini taşıyıp taşımadığının tespitinde esas alınması gereken kriterlerin tespit edilebilmesi amacıyla; tüketici sözleşmesinin zorunlu unsurları ve özellikleri, taahhütlü abonelik sözleşmesinin tüketici sözleşmesi niteliğini taşımasının hukuki sonuçlarıyla birlikte ele alınarak açıklanmaya çalışılacaktır. Taahhütlü abonelik sözleşmesinin tâbi olduğu hukuki rejimin tespit edilmesiyle ilgili açıklamalar yapıldıktan sonra, çalışmanın birinci bölümünde irdelenecek diğer hususlar; tüketici sözleşmesi niteliğini haiz taahhütlü abonelik sözleşmesinin tanımı tarafları, unsurları, hukuki niteliği, özellikleri, kurulması ve şeklidir. Çalışmanın ikinci bölümünde, tarafların hakları ve yükümlülükleri ayrı ayrı ele alınarak taahhütlü abonelik sözleşmesinin içeriği incelenmeye çalışılacaktır. Çalışmanın üçüncü bölümünde, taahhütlü abonelik sözleşmesinin kendiliğinden sona erdiği veya hukuki işlemle sona erdirildiği özel durumlar irdelenecektir. Taahhütlü abonelik sözleşmesinin sona ermesinin sonuçlarından maddi tazminat, manevi tazminat ve taahhütlü abonelik sözleşmesine özgü bir müessese olan taahhüdü ihlal tazminatı incelenerek çalışma nihayete erdirilecektir.