Tedkîk-i Ecsâm; Cisimlerin İncelenmesi

"Malumdur ki, bugün materyalistlik pek ziyade meydan almıştır. Ruhaniyeti inkar ile onun maddi kuvvetlerden ibaret bulunduğu ve insan bedeninin mükemmel bir makine olup sırf fizyolojik ısı ile idare olunduğu itikadında bulunanlar sır fizyolojik ısı ile idare olunduğu itikadında bulunanlar çoğalmışlardır. Ruhun aslı, tözü ve hakikati bilinemediği için onu red ve inkar ediyorlarsa, ilerlemeleriyle övündükleri maddenin aslı, tözü ve hakikati acaba nedir? Bunu böyle bilmişler de mi öyle materyalist, yani maddeci olmuşlardır? Nerede'! Ne mümkün!... Asıl garibi bu ki, işte böyle tözsel hakikatini bilmedikleri maddenin her şeyin esası olunduğunu iddia ve tözsel hakikati bilinemediğinden dolayı ruhu inkar eyliyorlar. Madde nedir? Bunun mahiyet ve hakikatini bulabilmişler mi ki, ruhunki bilinemedeiğinden dolayı onu inkar ediyorlar." Fatma Aliye Hanım