Sulh Ceza Hakimliği Uygulama Rehberi

Sulh ceza hâkimlikleri 6545 sayılı (2014 tarihli) Kanun ile kurulmuştur. Bu kanunun yürürlüğe girmesinden önce ilk olarak 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu'yla Sulh Ceza Mahkemeleri kurulmuş, 1 Haziran 2005 tarihi itibariyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile de yeniden düzenlenmiştir. Bu kanun ile de sulh ceza hâkimliği mahkeme olarak düzenlenmiş ve ‘soruşturma' (iddianame öncesi) ve ‘kovuşturma' (iddianame sonrası) olmak üzere iki evrede yetkili kılınmıştır. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu, soruşturma evresinde ‘koruma tedbirlerine' ilişkin kararları alma yetkisini prensipte sulh ceza mahkemelerine vermiştir. Artık kalkmış bulunan sulh ceza mahkemelerinin 2014 yılına kadar görevleri, soruşturma evresinde, soruşturma konusu suçlar için koruma tedbirlerinin alınması ve İki yıla kadar hapis cezası ya da iki yıla kadar hapis cezası ve buna bağlı adli para cezası olan veya sadece adli para cezası olan suçların kovuşturma evresinde dava esaslarına karar verilmesi şeklindedir. Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev Ve Yetkileri Hakkında Kanun ile Sulh Ceza Hâkimliklerinin kuruluş, görev ve yetkileri yeniden düzenlenmiştir. Kanunun 10. maddesinde, “Kanunların ayrıca görevli kıldığı hâller saklı kalmak üzere, yürütülen soruşturmalarda hâkim tarafından verilmesi gerekli kararları almak, işleri yapmak ve bunlara karşı yapılan itirazları incelemek amacıyla sulh ceza hâkimliği kurulmuştur.” hükmü düzenlenmiştir. 2014 tarihinden önce Sulh Ceza Hâkimlikleri Mahkeme statüsünde iken, 2014 tarihinden sonra (6545 sayılı kanunla yapılan değişiklikle) Sulh Ceza Hâkimlikleri mahkeme statüsünden çıkarılarak bir nevi Soruşturma Hâkimliği, Tedbir Hâkimliği statüsüne çevrilmiştir. Kitap hazırlanırken, sulh ceza hakimliğinin, Ceza Muhakemesi Kanunu'ndan kaynaklanan görev ve yetkileri, diğer kanunlarda düzenlenen görev ve yetkiler ile Kabahatler Kanunu ve diğer kanunlarda düzenlenen kabahatler ayrı bölümler halinde açıklanmaya özen gösterilmiştir. Öncelikle sulh ceza hakimliği tarafından verilen kararın kanun maddesi belirtilmiş ve sonrasında açıklamalar yapılmıştır. Son olarak da ilgili karar ile ilgili emsal Anayasa Mahkemesi, Uyuşmazlık Mahkemesi ve Yargıtay kararları eklenmiştir. Uygulamakta kolaylık sağlanması açısından da örnek Sulh Ceza Hakimliği kararları eklenmeye çalışılmıştır.