Siyasi Amaçlı Tutuklama Yasağı Çerçevesinde İnsan Hakları; Avrupa Sözleşmesi'nin 18. Maddesinin Kapsamı, Uygulanması ve 18. Madde İhlali Kararlarının Sonuçları

İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi'nin 18. maddesi, Sözleşme'de düzenlenen hak ve özgürlüklere getirilecek sınırlandırmaların Sözleşme'de öngörülen amaçlar dışında uygulanamayacağını düzenlemektedir. İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi, son yıllarda özellikle mesleki faaliyetleri ve insan hakları alanındaki çalışmaları nedeniyle susturulmak ve cezalandırılmak amacıyla soruşturma ve kovuşturmalarla "yargı tacizi"ne maruz bırakılan ve özgürlüklerinden alıkonulan muhalif siyasetçilerin, insan hakları savunucularının, gazetecilerin ve avukatların davalarında Sözleşme'nin 18. maddesine başvurmaktadır. Sayısı son yıllarda giderek artsa da, 18. maddeden oldukça az ihlal kararı verilmekte, bu sebeple 18. maddeden verilen ihlal kararlarına ayrı bir anlam ve sonuç yüklenmektedir. Bu çalışmamızda, hukuk devletinin ve demokrasinin değerlerinden uzaklaşarak otoriterleşen devletlere karşı "erken uyarı" rolü gören 18. maddenin bir devletin Sözleşme'de öngörülmeyen amaçlarla bir kişiyi özgürlüğünden alıkoyduğu durumlarda nasıl uygulanabileceği ve 18. maddeden verilecek bir ihlal kararının olası etki ve sonuçlarının neler olabileceği ele alınmaktadır.