Risale Fi Etvaris-Sülük; Manevî Tekâmül Mertebeleri

RİSÂLE FÎ ETVÂRİS-SÜLÛK Manevî Tekâmül Mertebeleri Cemâlî el-Karamânî *Halveti şeyhi Cemâlînin Fatih Sultan Mehmede sunduğu Osmanlının ilk tasavvuf eseri Risâle fî Etvâris-Sülûk, Latin alfabesiyle ve çift dilli olarak ilk kez yayımlanarak okurla buluşuyor Osmanlı toplumu içerisinde toplum bireylerinin psikolojik-psikiyatrik terapi merkezleri, ruh-sinir dengesi bozulan kişilerin tedavi görüp rahatlayıp ferahladığı tekke ve zaviyeler; şeriat dairesinde olmakla beraber, dinin daha estetik bir formunun ve Fıkıh İslamı yerine daha billur ve latif bir dindarlığın yaşandığı mekânlar olmuşlardır. Medresenin katı tutumları ve dinsel metinleri yorumlamadaki tavizsizliği, halkın içerisindeki farklı görüşleri kendi içerisinde barındırmak bir yana dışlayıcı ve dışarıda bırakıcı olması; halk indinde, kimi zaman da sultanlar katında tasavvufi görüşleri daha muteber bir hale getirmiştir. Yunus Emrenin Divânı, Mevlânânın Mesnevîsi ve bu tarzda kaleme alınan (mesela Bektaşi meşreplilerin yazdıkları) eserler, insan anlayışları açısından şeriatın daha latif bir yorumunu verirken daha evrensel ve kuşatıcı da olmuşlardır. Risâle fî Etvâris-Sülûk, zengin muhtevası ile tasavvufun bütün konularını erbabının deyim ve deyişlerine uyarak kullanan Cemâlînin, hem kendi zamanında hem de kendisinden sonra yaygın etki bırakmış bir eseridir ve bir toplumsal bellek vesikası olarak kabul edilmelidir. * Osmanlının derli-toplu ilk tasavvuf eseri olan Risâle fî Etvâris-Sülûku günümüz Türkçesine kısmen yakınlaştırarak ve paralel tarzda -çevriyazıyla birlikte yayımlayarak kütüphane rafları arasında yitik kalmış bir hikmeti sevenlerine kavuşturmayı amaçladık.