Red ve İsbat

"Almanya filozoflarından Louis Büchner adlı filozofun Madde ve Kuvvet adındaki eserinin Ahmed Nebil, Baha Tevfîk Efendiler tarafından Türkçeye tercüme olunan nüshasının birinci cildi acizane gözüme çarptı. Bu eseri tekrar tekrar okuyup derinlikli şekilde incelediğimde şöyle özetleyebildim ki, bu kitabın içeriği akıl ve mantıkla uzlaştırılamaz ve bir filozofun görüşleri olmaktan pek uzaktır ve ilmî bir kitap olmaktan ziyade bazı şeylerin hallerini ve niteliklerini bildiren sıradan bir kitap sayılmaya daha lâyıktır. (...) Kısacası, bu kitabın içeriğine baştan sona sahih bir nazar atfeylediğimizde, akıl ve mantığın ve münazara adabının tam bir şiddet ve nefretle reddedip hoş görmeyeceği yanlış bir esastan ve sakat bir meslekten başka ilmî ve fennî hiçbir sahih tartışmaya tesadüf edilemez."