Nusayri Alevilik; Tarih İnanç Kimlik

Nusayrilik oldukça uzun bir tarihe ve önemli düzeyde taraftara sahip olmasına rağmen, Nusayri olmayanlar için yakın tarihlere kadar bir muamma olarak kaldı. Nusayrilik üzerindeki sır perdesi, ilk defa, Nusayri inancından ayrılan Süleyman el-Adani tarafından 1863 yılında Kitâbu'l-Bakûrâti's-Süleymaniyye fi-Keşfi Esrâri'd-Diyânâti'n-Nusayrîyye adlı kitabın Beyrut'ta yayımlamasıyla aralandı. Nusayri inancını, Batı Dünyası'na ise, Suriye'de arkeolojik araştırmalar yaptığı sırada yanında çalıştırdığı Nusayri işçiler yoluyla Nusayrilikle tanışan ve 1900 yılında Nusayrilerin Tarihi ve İnancı adlı kitabı yayımlayan Dussaud tanıttı. Nusayriliğin, Nusayri olmayanlar için yakın tarihlere kadar bir muamma olarak kalmasının şüphesiz ana nedeni, Nusayrilikte, inanç esaslarının 'hak etmeyenlerle' paylaşılmaması gereken bir 'sır' olarak kabul edilmesi, daha önce belirttiğim gibi Nusayriliğin ezoterik bir inanç olmasıydı. Ama Nusayriliğin üzerindeki bu sır perdesinin aralanamamasında Nusayrilerin yaşadıkları bölgelerin tamamının, tarihsel süreçte çoğunlukla Sünni İslâm'ı resmi inanç haline getirmiş yönetimlerin egemenliğinde olması ve bu yönetimlerin Nusayrilere yönelik negatif tutum ve pratiklerde bulunması da etkili oldu. Çünkü, bu iki etkinin bir araya gelmesiyle Nusayriliğin ezoterik yapısı daha güçlendi ve inançsal sırrın korunması için birçok incelikli ve özgün kurumun oluşturuldu. Bu bağlamda Nusayriliğin ezoterik yönünün hem en önemli ifadesi hem de Nusayrilerce inançlarını ve kendilerini korumak için oluşturdukları özgün kurumların en başta geleni 'dine girmek' ya da 'namazı öğrenmek' olarak adlandırdıkları inisiyasyon/katılma ayinidir.