Medeniyetler Çatışması Işığında İslam, Türkiye ve Avrupa Birliği

Bu çalışmada Türkiye'nin Avrupa kültürünün ne ölçüde parçası olduğu ve bu noktadan hareketle, Türk toplumunda yaşanılan İslamının evrensel demokrasi, Avrupa sözleşmesi ve BM İnsan Hakları Beyannamesi'nde belirtilen insan haklarıyla uyumlu olup olmadığı sorununu yanıtlamaya çalıştık. Daha önceki çalışmalarımızda medeniyetlerin sınırlarının belirsiz olduğu ve net biçimde tanımlanmış medeniyet blokları görüşünün iyi işlemediğini açıklamıştık. Aynı zamanda, Türkiye'nin modernleşmesinde aydınlanma ve liberalleşme gibi Avrupa'da geçerli olan süreçlerin etkili olduğunu ve bunların Türkiye'de kök saldıklarını belirtmiştik. Bu çalışmamızda, Türkiye'de hem resmi devlet İslamını hem de İslamdan etkilenen büyük kitlelerin hareketlerini inceledeğimizde, sorumuzun yanıtının olumlu olduğunu görürüz. İslamı anlayışa göre, din ile devleti tamamen birbirinden ayırmak güçtür. Bununla birlikte, Türkiye'de hoşgörülü mesajlar vermesi şaşırtıcı değildir. Dini topluluklar üzerinde yapılan sosyolojik araştırmalar vermesi şaşırtıcı değildir. Dini topluluklar üzerinde yapılan sosyolojik araştırmalar da bu sonucu teyit etmektedir.