Mecelle ve Karşılaştırmalı Kavaid-i Külliye

"Efendiler, tahsil edeceğiniz ilmin kadri pek büyüktür. Bilirsiniz ki hesap, hendese ve kimya gibi ulûm-ı akliyyeyi talim için bir peygamber gelmedi. Ama kavânîn-i şer'iyyeyi telkin ü tebliğ için ülü'l- azm peygamberler geldi. Bu bâbda başka delil îrâdına hacet görmem." Adliye Nazırı Ahmet Cevdet Paşa 17 Haziran 1880 Ayasofya Yukarıdaki sözleriyle hukuka ne denli önem verdiği görülen Ahmet Cevdet Paşa, yapmış olduğu hizmetlerin belki de en büyüğü olan Mecelle ile bu düşüncesini tatbik etmiştir. Cevdet Paşa döneminin ileri gelen devlet adamlarından biri olmakla beraber aynı zamanda önemli bir tarihçi, matematikçi ve edebi kimliği ile ön plana çıkan ve bu alanlarda birçok eseri bulunan müstesna bir kişiliktir. Bu kadar meziyeti kendisinde toplayan bir kimsenin Mecelle-i Ahkam-ı Adliye'yi hazırlayan komisyona başkanlık etmesi şaşılacak bir hadise değildir. Mecelle, her ne kadar Corpus Iuris Civilis ve Code Civil gibi diğer kanunlaştırma (kodifikasyon) hareketleriyle karşılaştırılsa da kendi dinamikleri ve karakteristik özellikleri bulunan, büyük zorluklar ve uğraşlar neticesinde ortaya çıkarılan bir eserdir. Elinizdeki bu kitap, işte bu büyük eserin sadece giriş kısmı olan ve "genel hüküm" başlığı altında sayılabilecek ilk yüz maddesini günümüz hukukundan ve farklı hukuk sistemlerinden örnekler vererek açıklamayı amaç edinmiştir.