Kuzey Afrika ve İdrîsîler Devleti

İdrîsîler Devleti(170-375/786-985)'ni konu edinen kaynaklarda, devletin tesis edildiği ve coğrafî konumundan dolayı son derece önemli bir bölge olan Mağrib bölgesi ön plana çıkmaktadır. İdrîsîler Devleti, Abbasîler Devleti'nden ayrılarak bağımsızlığını kazanan ilk devletlerden biri olması nedeniyle, Abbasîleri konu edinen kaynaklar, İfrîkıyye bölgesinde kurulan Ağlebîler, Fâtımîler, Rüstemîler, Endülüs Emevî devletlerini de ele almış ve bu devletlerin yanı sıra İdrîsîler Devleti'nden de bahsetmiştir. Bu araştırmamızda İdrîsîler Devleti ve bölgeyi incelemeye çalıştık. Çalışmamız beş bölümden meydana gelmektedir. Birinci bölümde; Mağrib'in coğrafi konumu, yüzey şekilleri, ekonomisi, İslam'dan önceki durumu, bölgede yaşayan Berberîler'in siyasî, sosyal, dinî durumları ve Kuzey Afrika'nın Müslümanlar tarafından fethedilmesini ele aldık. İkinci bölümde; Abbasî Devleti'nin kuruluşunda Alioğullarının rolü, meydana gelen olayların arka planı, Ebu Cafer el-Mansur döneminde meydana gelen bazı olayları, Muhammed b. Abdullah ve kardeşlerinin isyanları, Hüseyin b. Ali ve Fah Savaşı'nı konu edindik. Üçüncü bölümde; İdrîsîler Devleti'nin kuruluş safhası ve hükümdarları ile Fâtımîler'e bağlı İdrîsî hükümdarlarını ele aldık. Dördüncü bölümde; İdrîsîler Devleti'nin komşularıyla olan ilişkilerini, beşinci bölümde ise İdrîsîler Devleti'nin kültür ve medeniyetini konu edindik.