Kültürün Darwincileşmesi; Memetik Bilimin Değerlendirmes

Dawkins 1976 yılında yazdığı ünlü kitabı Gen Bencildir'de "mem" kavra­mını ortaya atar. Bu kurama göre, insan kültürü, görünüşte tıpkı genler gibi kendini kopyalayan ve hayatta kalmak için rekabet eden, mem olarak adlandırdığı birimlere indirgenebilir. Kısa zamanda çok tutulan bu kavram üzerine binlerce makale yazılır ve binlerce araştırma başlatılır. Dawkins, hiç uzlaşmaz sanılan doğa bilimleri ile toplum bilimleri arasında köprü kurmuş olur. Tıpkı genler gibi eşleyici olan mem'ler de kuşaktan kuşağa aktarılabilen, kültürel yapılar, bir çeşit kültürel genler olarak ele alınınca, ilk defa insan bilimleri ölçülebilir, test edilebilir ve değerlendirilebilir bir göz­lemlenene kavuşur. Mimik kelimesinden türeyen mem kavramının temel özelliği gelecek kuşaklara taklitle aktarılmasıdır. Genler kendilerini moleküler düzeyde kopya ederek çoğalırken, memler toplum içinde taklit edilerek hayatta kalırlar. Hoşa giden bir müzik parçasının, bir mısranın taklit edilmesi, bütün kültürlerde ortak efsanelerin olması gibi, başarılı olan "kültür parçası" taklit edilir, başarısız olan elenir. Kültürün Darwincileşmesi Robert Aunger, Susan Blackmore, Maurice Bloch, David L. Hull, Peter J. Richerson gibi konusunda uzman isimle­rin memetik bilimi üzerine tartışmalarının derlemesidir. Ünlü filozof Daniel Dennett'in harika önsözüyle başlayan bu derleme mem kavramının ve memetik biliminin en güncel tartışmalarını özetleyen temel bir kaynak kitaptır.