Kapital'i Sahnelemek; Birinci Cilt Üzerine Bir Yorumlama

Her kriz, küresel kapitalizmin yapısının, ona yön verdiğini iddia edenlerin de kavrayışlarını aştığını gösterirken, Marxın Kapitalini yeniden gündeme getiriyor. Kendi çelişkilerini ve krizlerini, ancak bunları genişletme yoluyla aşan bu karmaşık varlığı resmetmeye girişen Marx, eserini inşa ederken incelediği yapıya ayak uydurur: Sermayenin her öğesinin kendi içinde bir problem olarak ele alındığı, ortaya çıkartılan her karakteristik özelliğin çözülmesi gereken başka bir bulmacaya dönüştürüldüğü, kavramların sürekli hareket halinde olduğu bir metin ortaya koyar. Öyle ki Ernst Mandel gibi günümüz kapitalizminin Kapitaldeki soyut modele, Marxın Birinci Cildin düzeltmelerini bitirdiği 1867deki somut kapitalizmden çok daha yakın olduğunu iddia etmek mümkündür. Kapitali Sahnelemekte Fredric Jameson hem eser üzerine tartışmaları yeniden ele alıyor hem de metne sadık kalarak yeni bir çeviri sürecine girişiyor ve Kapitalin aslında işsizlik üzerine bir kitap olduğu gibi çarpıcı sonuçlar çıkarıyor: Kapitalizmin her aşaması bir yandan onun özüyle ve yapısıyla uyumlu iken (kâr güdüsü, birikim, genişleme ve ücretli emek sömürüsü) aynı zamanda kültür ve gündelik hayatta, toplumsal kurumlarda ve insan ilişkilerinde bir başkalaşmaya işaret ediyor. Bugün Kapitale yönelik yapılacak yaratıcı bir okuma, bir tür çeviri süreci olarak görülebilir. FREDRIC JAMESON, 1934 yılında ABDde doğdu. Politika, kültür ve edebiyat çalışmaları ve özellikle de postmodernizm eleştirileri ile bilinen ve 2008 yılında Holberg Ödülünü kazanan Marksist düşünür Jameson, halen Duke Üniversitesi Karşılaştırmalı Edebiyat bölümünde ders vermektedir. Bir dönem Berlin ve Münihte kıta felsefesi üzerine de çalışan Jamesonın düşüncelerinde Lukacs, Adorno, Benjamin ve Bloch gibi düşünürlerin belirgin bir etkisi vardır. Jamesonın Late Marxism: Adorno, or, The Persistence of the Dialectic ve Signatures of the Visible isimli eserleri de yayın programımızda yer alıyor.