İslâm Dini ve Mezhepleri Tarihi 2; İslâm Akaid Sisteminde Gelişmeler

Bu kitap, Prof. Dr. Yusuf Ziya Yörükân'ın kelâm tarihi ile ilgili bir çalışmadır. O, burada, Hz. Ali zamanında çıkan dinî ayrılıklardan bu yana meydana gelen fikir hareketlerini, bunlardan bilhassa Selef akîdesini, Hasan-ı Basrî meclisinde başlayan fikir ve akîde münakaşalarını, Emevîlerin yıkılış ve Abbasîlerin kuruluş devirlerinde ortaya çıkan gelişmeleri, vücuda gelen dinî hareketleri araştırmaktadır. Yani, kelâm tartışmalarının en yoğun bir şekilde yapıldığı mezhepleri, özel- likle Sünnî akaid sistemindeki gelişmeleri kendisine konu edinmiştir. Bir başka ifade ile, mezheplerin teşekkülüne vesile olan meselelerin ve asılların felsefî tahlillerini yaparak, bize bir kelâm ilmi tarihi sunmaktadır. Prof. Dr. Yusuf Ziya Yörükân, dinî esasların değişik yorumlamalara tabi tutulmasıyla Ehl-i Sünnet akîdesinin almış olduğu şekilleri, bu farklı yorumlamaların ne gibi mezheplerin doğmasına zemin hazırlamış olduğunu göstermeye ve bir Türk mezhebi olarak nitelendirdiği Mâturidîliğe ne şekilde varılmış olduğunu çeşitli karşılaştırmalar yaparak tanıtmaya çalışmaktadır. Sayın Yörükân, Ehl-i Sünnet anlayışı olarak anılan, Eş'arîlik ve Mâturidîlik ile Türk Müslümanlığının esaslarını öğrenebilmek için, o devirdeki dinî vaziyetin ve Selef'in kabul ettiği esaslar ile bu esasların felsefî tahlil ve tefsirinden doğan mezheplerin neler olduğunu daha yakından tanımamız gerektiğine inanmaktadır. Kitabını bu ihtiyacı karşılamak amacıyla yazmıştır.