İnsan Üzerinde Deney ve Deneme Suçları

İnsanlar üzerinde yapılan deney ve denemeler tarihin ilk çağlarına kadar uzanmakla birlikte, bilimsel gelişmelerin artış göstermesiyle zaman içinde yoğunlaşmış ve çeşitlenmiştir. Özellikle son yıllarda bu gelişime yetişmek, konuyu zaman içerisinde oluşmuş etik ilkelere uygun olarak yeterli ve etkin bir şekilde düzenlemek çabasıyla ulusal ve uluslararası düzenlemeler gerçekleştirilmektedir. Bu yolla, bilimsel ilerlemelerin önü kesilmeksizin insanın korunması amaçlanmaktadır. Tıp bilimi, hekimlik mesleği; insanı, insani değerlerine mutlak saygı duyarak, yaşatmak, esirgemek, acılarını dindirmek veya olabildiğince azaltmak bilimi ve sanatıdır. Bu beşeri faaliyetin vazgeçilmezi, kuşkusuz en başta deney ve denemedir. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi, deneyin ve denemenin, her bakımdan merkezine insan konularak düzenlenmesini zorunlu kılmıştır. Bu bağlamda, İHAS'nin tarafı olan ülkeler, büyük bir emekle "Biyotıp Sözleşmesini" oluşturmuşlardır. Sözleşme, deney ve denemenin insani olması yanında, mutlaka insanın bilgilendirilmiş serbest iradesine dayanmasını emretmektedir. Uygar toplumlar sözleşmeye aykırı davranışları suç saymaktadır. Ülkemiz sözleşmenin tarafıdır. Ceza Kanunu, 90. maddesinde, Sözleşme esas olmak üzere ulusal hukukta oluşmuş olan düzenlemelere aykırılık oluşturan deney ve denemeyi suç saymaktadır. (Sunuç'dan) Kitapta , insan üzerinde deney suçunun kapsam ve sınırları ortaya koyulmuş, tartışmalı konuları incelemiştir. Eser, doktrin açısından olduğu kadar, yerleşmiş bir içtihadın olmadığı gerçeği karşısında uygulama açısından da büyük değer taşımakta, önemli bir boşluğu doldurmaktadır.