Hicaz Hatıratı

Hüseyin Vassafın, 110 gün süren seyahatini kaleme aldığı bu eser, hatırat özelliği taşımakla birlikte günlük şeklinde yazılmıştır. 28 Aralık 1905 tarihinde deniz yoluyla hacca gitmenin hazırlığı içinde olan Hüseyin Vassaf, kendisinden kaynaklanmayan bazı engeller nedeniyle 2 Ocak 1906 tarihinde yola çıkar. Hüseyin Vassafın hac ibadetini gerçekleştirerek İstanbula dönüşü ise 12 Nisan1906 gününün sabahıdır. İstanbuldan yola çıkan vapur, Geliboludan, Çanakkaleden ve Ege Denizindeki adaların arasından geçerek Akdenize açılır. Beyrut, Sayda, Port Sait, Süveyş ve Kızıl Deniz yoluyla Ciddeye ulaşır. Yazarın Ciddeden Mekkeye gidişi, Mekkeden Ciddeye gelişi kara yoluyla, deve sırtında gerçekleşir. Ciddeden Yenbu şehrine deniz yoluyla gelen yazar, Yenbudan Medineye, Medineden Yenbu şehrine deve üzerinde yolculuk yapar. Yenbudan İstanbula gelişi de deniz yoluyla gerçekleşir. Hüseyin Vassaf, eserinin orijinal bir özellik arzetmesini istediğinden onu görsel malzemelerle ve belgelerle süslemiştir. Bazı mekânları ve eşyaları da kendisi çizmiştir. Titiz bir çalışmayla bu kıymetli eseri hazırlayan Cemil Çiftçi de Hüseyin Vassafın eserinde yer alan bu çizimlere ve fotoğraflara yer vermiş, kaybolan fotoğrafların yerine de -mümkün olduğu ölçüde- 100 yıl öncesinin fotoğraflarını yerleştirmeye çalışmıştır.