Greklerde Eğitim Düşüncesi

"Hayatın bütünü çalışma ve serbest zaman, savaş ve barış; yapıp ettiğimiz her şey ise zorunlu ve faydalı olan ile soylu olan diye iki kısma ayrılır. Bu etkinlik kümeleri arasında yaptığımız seçimi, zorunlu olarak ruhun yüksek veya alçak kısımları ile her birine ait etkinlikler arasında yaptığımız seçimler belirleyecektir. Savaşı barış için, çalışmayı serbest zaman için, faydalı ve gerekli olanı soylu olan için seçmeliyiz." Peki, serbest zamanı ne için aramalıyız? Aristoteles buna, "Tanrısal şeyler üzerine düşünme etkinliğinde bulunmak için!" cevabını verir. En yüksek eğitimin bizi serbest zamanı doğru ve soylu biçimde kullanmaya hazır hale getirmeyi amaçladığını söyler. O halde şu soruyla bir kez daha yüzleşmeliyiz: "Eğitimin amacı kültür mü, yoksa bizi hayatın işine gücüne uygun hale getirmek mi olmalıdır?" Bu soru, sanılanın aksine, bugünün değil, bundan iki bin beş yüz yıl öncesinin sorusudur ve o günün insanları bu soru üzerine düşünmüş, eğitimlerine bu soruyu temel alarak yön vermiştir. Bu sorunun açtığı aralıktan Greklerde eğitimin, buna bağlı olarak da toplum ve devlet hayatının nasıl şekillendiğini gördükten sonra, dönüp kendimize bakabiliriz ve o zaman sorabiliriz; "Biz nerede hata yaptık?" diye...