9786253991951
610311
https://www.sehadetkitap.com/urun/bir-zamanlar-gumushane
Bir Zamanlar Gümüşhane
195.75
Osmanlı döneminde bir sancak merkezi olarak gelişen
Gümüşhane, Osmanlı hâkimiyetine girdiği 1479'da ilk olarak
merkezi Sivas olan Rum Eyaletine dâhil edilmiş ve kayıtlarda
Karye-i Palu Canca adıyla zikredilmiştir. 1535'te Erzurum
Beylerbeyliğinin oluşturulmasıyla birlikte buraya bağlanmıştır.
Zaman içerisinde gelişerek büyüyen Gümüşhane, 17. yüzyılda
kaza haline getirilmiş ve Trabzon Vilayetine bağlanmıştır. 19.
yüzyılın son çeyreğinden itibaren de bazı idari değişiklikler
olmakla birlikte devletin yıkılışına kadar Torul, Kelkit ve Şiran
kazaları ile Kovans, Yağmurdere ve Kürtün nahiyelerinden
oluşan bir sancak statüsünde Trabzon Vilayetine bağlı kalmıştır.
Cumhuriyetin ilanıyla birlikte Osmanlı dönemindeki idari yapısını
koruyarak 20 Nisan 1924 günü toplanan TBMM'nin 2. celsesindeki
Mevâdd-ı Müteferrika-i Vilâyât başlıklı görüşmelerde
kabul edilen 491 Sayılı Kanun'un 89. Maddesi'nin kabulüyle il
yapılmıştır. Osmanlı döneminde Gümüşhane'nin merkezini
ise bugün Süleymaniye Mahallesi olarak bilinen yerleşim yeri
oluşturmuştur.
Bir sahil vilayeti olan Trabzon Vilayetinin Karadeniz'e sahili
bulunmayan tek sancağı konumunda bulunan Gümüşhane
Sancağının merkezi konumundaki şehir bugün maalesef terkedilmiş
ve yok olmaya yüz tutmuş durumdadır. Günümüzde
Gümüşhane'nin mahallelerinden biri olan Süleymaniye bugün
yerel yönetimlerin ilgi odağı durumundadır. Buranın turizme
kazandırılması Gümüşhane Belediyesi, Gümüşhane Valiliği ve
Gümüşhane İl Kültür ve Trurizm Müdürlüğü tarafından yoğun
çalışmalar yürütülmektedir. Ancak yerel yöneticiler tarafından
yürütülen tarihi kenti ayağa kaldırma çalışmaları akademik destekten
yoksundur. Maalesef yerel yöneticiler bu konuda sanat
tarihçileri, tarihçiler, mimarlar vs. den oluşan bir komisyon kurmaktan
imtina etmektedir. Bu şekilde yapılan restorasyon çalışmaları
ise kentin artık geri getirilemez bir şekilde yok olmasına
neden olmaktadır.
Bu çalışma, şehrin tarihi mirasını ortaya koyarak günümüzde
Gümüşhane'nin güzide mahallelerinden biri olan Süleymaniye'nin
tekrar ayağa kaldırılması çalışmalarına önemli oranda
tarihi bir altyapı kazandırma amacındadır.
Osmanlı döneminde bir sancak merkezi olarak gelişen
Gümüşhane, Osmanlı hâkimiyetine girdiği 1479'da ilk olarak
merkezi Sivas olan Rum Eyaletine dâhil edilmiş ve kayıtlarda
Karye-i Palu Canca adıyla zikredilmiştir. 1535'te Erzurum
Beylerbeyliğinin oluşturulmasıyla birlikte buraya bağlanmıştır.
Zaman içerisinde gelişerek büyüyen Gümüşhane, 17. yüzyılda
kaza haline getirilmiş ve Trabzon Vilayetine bağlanmıştır. 19.
yüzyılın son çeyreğinden itibaren de bazı idari değişiklikler
olmakla birlikte devletin yıkılışına kadar Torul, Kelkit ve Şiran
kazaları ile Kovans, Yağmurdere ve Kürtün nahiyelerinden
oluşan bir sancak statüsünde Trabzon Vilayetine bağlı kalmıştır.
Cumhuriyetin ilanıyla birlikte Osmanlı dönemindeki idari yapısını
koruyarak 20 Nisan 1924 günü toplanan TBMM'nin 2. celsesindeki
Mevâdd-ı Müteferrika-i Vilâyât başlıklı görüşmelerde
kabul edilen 491 Sayılı Kanun'un 89. Maddesi'nin kabulüyle il
yapılmıştır. Osmanlı döneminde Gümüşhane'nin merkezini
ise bugün Süleymaniye Mahallesi olarak bilinen yerleşim yeri
oluşturmuştur.
Bir sahil vilayeti olan Trabzon Vilayetinin Karadeniz'e sahili
bulunmayan tek sancağı konumunda bulunan Gümüşhane
Sancağının merkezi konumundaki şehir bugün maalesef terkedilmiş
ve yok olmaya yüz tutmuş durumdadır. Günümüzde
Gümüşhane'nin mahallelerinden biri olan Süleymaniye bugün
yerel yönetimlerin ilgi odağı durumundadır. Buranın turizme
kazandırılması Gümüşhane Belediyesi, Gümüşhane Valiliği ve
Gümüşhane İl Kültür ve Trurizm Müdürlüğü tarafından yoğun
çalışmalar yürütülmektedir. Ancak yerel yöneticiler tarafından
yürütülen tarihi kenti ayağa kaldırma çalışmaları akademik destekten
yoksundur. Maalesef yerel yöneticiler bu konuda sanat
tarihçileri, tarihçiler, mimarlar vs. den oluşan bir komisyon kurmaktan
imtina etmektedir. Bu şekilde yapılan restorasyon çalışmaları
ise kentin artık geri getirilemez bir şekilde yok olmasına
neden olmaktadır.
Bu çalışma, şehrin tarihi mirasını ortaya koyarak günümüzde
Gümüşhane'nin güzide mahallelerinden biri olan Süleymaniye'nin
tekrar ayağa kaldırılması çalışmalarına önemli oranda
tarihi bir altyapı kazandırma amacındadır.
Yorum yaz
Bu kitabı henüz kimse eleştirmemiş.