Bir Saray Görevlisinin Hayratı – Baltacı Mahmud Ağa Vakfı

Osmanlı toplumunda sosyal dayanışma ve yardımlaşmayla ilgili etkinliklerin neredeyse tamamına yakını vakıf kurumu eliyle gerçekleştirilmiştir. Bu faaliyetlerin merkezinde yer alan irili ufaklı on binlerce vakıf din, eğitim, sağlık, ekonomi, bayındırlık, ulaşım ve toplumla ilgili diğer tüm alanlarda insanların ihtiyaçlarını asırlarca karşılıksız olarak yerine getirmiştir. Toplumsal piramidin en üstünden en altına kadar hemen hemen her katmana mensup bireyler servetleri oranında bu devâsâ sivil organizasyonun gönüllü birer parçası olmuşlardır. Denilebilir ki; geçmişten günümüze kişisel servetin toplumsal faydaya dönüşmesinin en somut ve çarpıcı pratiği vakıf sistemiyle vücut bulmuştur. 1643 yılının Mayıs ayının yirmisinde Rumeli kadıaskerinin başkanlığındaki mahkemede onaylanıp yürürlüğe giren vakfiye ile Osmanlı toplumunda hizmet veren on binlerce vakfa bir yenisi daha eklenmiştir. Kurucusuna izafetle Baltacı Mahmud Ağa Vakfı olarak anılan Vakfın merkezi İstanbul; etkinlik sahası ise İstanbul, Eskişehir, Manisa ve İzmir idi. Baltacı Mahmud Ağa'nın devlet desteği olmaksızın tamamen öz sermayesiyle kurduğu Vakfı, asırlardır toplum yararına hizmet vermektedir. Kendisi gibi oğlu ve torunu da kurdukları birer vakıfla topluma iyilik yapma yarışına katılmışlardır. Bu kitap, kurulduğu tarihten günümüze kadar kesintisiz olarak hizmetlerine devam eden ve sahibinin adını ölümsüzleştiren Baltacı Mahmud Ağa Vakfı'nı arşiv belgeleri ışığında gün yüzün çıkartmaktadır.