Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde Arama, Kopyalama ve Elkoyma Koruma Tedbiri

Günümüz yaşamının her alanını kuşatan dijital evrimleşme, bilişim sistemlerini önemli bir delil kaynağı haline getirmiştir. Bilişim sistemlerindeki dijital delillerin elde edilmesi hukuki olduğu kadar birçok zorlu teknik ayrıntıyı ve uzmanlık bilgisini de içeren çok yönlü bir süreçtir. Buradaki farklılıklar, temel hak ve özgürlükler bakımından ciddi sorunları doğurma potansiyeline sahip olduğundan hem kanun koyucuya hem de uygulayıcılara düşen görev ve sorumlulukların değeri artmaktadır. Dijital delillerin ceza muhakemesine dahil edilmesindeki esas ve usulleri ortaya koyan temel dayanak, CMK'nın 134.maddesinde yer alan ve bir koruma tedbiri olan "bilgisayarlarda, bilgisayar programlarında ve kütüklerinde arama kopyalama ve elkoyma" düzenlemesidir. Adli ve Önleme Aramaları Yönetmeliği (AÖAY) m.17 ve Suç Eşyası Yönetmeliği (SEY) m.8/2'de de buna ilişkin hükümler bulunmaktadır. Bununla beraber ülkemiz tarafından 2014 yılında yürürlüğe alınan Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesi (AKSSS)'nde de dijital delillere ilişkin önemli hükümler yer almaktadır. Buna göre çalışmada öncelikle koruma tedbirlerinin genel yapısı hakkında bilgilere yer verilmiştir. Bunun ardından, bilgisayar ilişkili unsur ve ortamlarıyla birlikte ele alınmış ve ceza muhakemesinde genel olarak ispat ve delil sistemine değinilmiştir. Çalışmanın devamında ise, dijital delil ile ilk karşılaşma anından muhakemenin sonuçlanmasına kadarki tüm süreç, teknik ve hukuksal detaylar ışığında ve doktrindeki görüşler ve yüksek mahkeme kararları da göz önüne alınarak ortaya konulmaya çalışılmıştır.