Belagat; Miftâhu'l-Ulûm

Sekkâkî'nin Miftâhu'l-Ulûm adlı eseri genel anlamda dil ilimlerine dair bir eser olmakla beraber İslamî ilimler geleneğinde bu eseri meşhur ve önemli kılan şey, bu eserin belâgat (meânî-beyân-bedî') ilmine tahsis edilen üçüncü bölümü olmuştur. Kanaatimizce bu durum, Sekkâkî'nin de ifade ettiği gibi, kendi dönemine kadar -her ne kadar Râzî'nin Nihâyetu'l Îcâz adlı eserinde belli bir bütünlüğe kavuşmuş olsa da- henüz tam anlamıyla bütünlüğüne eremeyen, konuları yerli yerine oturtulamayan Belâgat ilminin Miftâh'ın bu üçüncü bölümü vasıtasıyla neredeyse tamamen bütünlüğe kavuşmasından kaynaklanmaktadır. Bundan ötürü de Miftâh'ın bu üçüncü bölümü, kendisinden sonra yazılan belâgat eserlerinin büyük bölümünün gelip dayandığı ana ark mesabesinde olmuş ve bu bölüm üzerine şerh, hâşiye, ta'lik ve ihtisar şeklinde birçok çalışma yapılmıştır. İşte bu çalışma da Miftâh'ın belagât ilmine dair üçüncü bölümünün açıklamalı bir tercümesidir.