Balkan Savaşları

Bir yüzyıldan fazladır milliyetçilik akımlarıyla kaynayan Balkanlarda son büyük savaş 1912de Osmanlı Devleti ile Balkan İttifakı arasında patlak verir. Savaşın dolaylı aktörlerinden Rusyadan 1905teki devrim girişiminin ardından Sibiryaya sürülen ve oradan Viyanaya kaçan LevTroçki, muhalif yayın organlarından KievskayaMisl gazetesi adına cepheye gönderilir. 1909dan beri Balkan ülkeleriyle Osmanlı Devletini yakından takip eden Troçki, savaş boyunca harp muhabirliğinin en güzel örnekleri arasında kabul edilen onlarca makale yazar. Bu makalelerde askeri manevralar, harekât ayrıntıları, muharebelerin ve cephedeki çatışmaların teknik ayrıntıları ön planda değildir. Troçki bu ayrıntılardan çok, onların gerisinde yatan siyasal, toplumsal ve ekonomik çatışmaları görür ve analiz eder. Bulgar sansürüyle Rus basınının Türklere karşı yürüttüğü yanlış bilgilendirme kampanyasını kıyasıya eleştirir. Çağımıza damga vurmuş devlet adamı ve düşünürlerden olan Troçkinin analiz yeteneğiyle uzak görüşlülüğü, bu kitaptaki pek çok saptamasında ve değerlendirmesinde dikkati çekmektedir. Daha 1909da KievskayaMislde Balkanların, Avrupanın Pandora kutusu olduğunu yazmış; 14 Ekim 1912 tarihli yazısında, emperyalist devletlerin ve Balkan politikacılarının izlediği siyasetlerin trajik bir felakete, Bir Avrupa savaşından başka bir anlam taşımayacak, bütün Avrupa çapında bir kuvvet ölçme denemesine yol açabileceği uyarısında bulunmuştur...