Bahtin ve Çevresi; Felsefe, Kültür ve Politika

Mihail Bahtin ve Bahtin Çevresi'ni teşkil eden diğer düşünürler, çağdaş edebiyat ve kültür kuramı ve dünyası üzerinde çok önemli bir etkiye sahip oldular. Bahtin romanı bir tür olarak inceleyen en önemli kuramcılardan birisidir belki de. Popüler kültürde karnavalın yerine, işlevine, önemine vb. dair yazdıkları kültürel çalışmalar alanında sürekli gündeme getirilmekte ve yeni yorumlara yol açmaktadır. Bahtin Çevresi'nin toplumsal teori, felsefe ve psikoloji alanlarındaki etkisi ise her geçen gün daha da artmakta ve yayılmaktadır. Bahtin'in ve Çevresi'nin çalışmaları ve yaklaşımları sadece özgül olarak edebiyat kuramı ile sınırlandırılamayacak genişlikte ve derinlikte fikirler içermektedir. Ayrıca yapılan yakın tarihli araştırmalar sayesinde Bahtin Çevresi'nin çalışmalarına ilişkin anlayışımızda da köklü değişiklikler yaşanmaktadır. Bu kitap ise Bahtin ve Çevresi'ne dair en son önemli araştırmaların sonuçlarını bir araya toplayan ilk kitap olma özelliğini taşımaktadır. Çevrenin yapıtlarını tarihsel ve entelektüel bağlama yerleştirmeye çalışmaktadır, böylelikle Bahtin ve Çevresi'nin bir bütün olarak önemi açıklık kazanmaktadır. Craig Brandist Bahtin'in mirasına dair yeni bir perspektif sunuyor bize ve böylece Bahtin'in önemini bir kez daha anlamamızı sağlıyor ama bunun yanı sıra, Çevre'nin diğer önemli düşünürlerinin, sözgelimi Voloşinov, Medvedev, Pumpianskii ve Kagan'ın hakkını da teslim ederek onların katkılarını ve hem Çevre'nin çalışmaları hem de Bahtin'in çalışmaları açısından taşıdıkları öneme ışık tutuyor. Çevre'nin bu diğer üyelerinin çalışmaları çoğunlukla gölgede kalmıştı, ama Brandist'in Bahtin ve Çevresi kitabı, bu düşünürlerin Bahtinci düşüncenin şekillenmesinde oynadıkları temel rolü görmemizi sağlıyor. Bahtinci düşüncenin gelişmesine önemli bir katkı sağlayacak olan Bahtin ve Çevresi, bu anlamda sonuncu çalışma olmayacak elbette, yeni çalışmaların önünü açacak ve Bahtin'e duyulan ilginin yeniden şekillenmesine yardımcı olacak. Bahtin'in ve Çevresi'nin hak ettiği daha geniş bağlama yerleştirilmesi gerekliliğine ışık tutacak. Bahtin'in yaşadığı dönemde birçok önemli ve sağlam kuramcı vardı elbette, ama ne yazık ki Bahtin kariyeri boyunca hak ettiği ilgiyi göremedi. Craig Brandist'in kitabı Bahtin'e (ve Çevresi'ne) olan bu borcu hatırlatmaya ve tamamen kapatmaya olmasa da kapatılmasının önünü açmaya yönelik bir çalışma. Bahtin Çevresi'ne ışık tutarak bize Bahtinci düşüncenin aslında Bahtin'in kendisinin de çok sevdiği diyalojizm kavramını anımsatacak şekilde diyalojik bir sürecin ürünü olduğunu ama henüz son bulmadığını ve gelişmeye açık olarak beklediğini gösteriyor.