Ayasofya İsyan ve Devlet

Asırlar boyunca ziyaretçilerini büyüleyen Ayasofya, Türkçesiyle "Kutsal Bilgi" Doğu Roma Osmanlıya, Osmanlı modern Türkiye'ye dönüşürken, hakkında yüzlerce efsane anlatılan esrarengiz yapı... Ayasofya, Efes Artemis Tapınağı sütunlarının XII. Yüzyıl mozaikleriyle, mozaik ve mermer işçiliğinin hat sanatı ile buluştuğu yerdir. Hz. Muhammed ile Hz. İsa burada yan yanadır. Bunların ötesinde Ayasofya, Nika isyanı, inşasında çalışan on bin işçi ve Latin istilasıdır. Taç giyen imparatorlar, imparatorları aforoz eden kardinaller, yağmacı Haçlılar ve de İstanbul'un fethidir. Bugün ise her yıl üç milyonu aşkın ziyaretçidir. Altının mermer ve porfirle karıştığı bu mekânda hepimiz Jüstinyen'le, mimarları İsidoros ve Anthemios'la, Fatih'le, Mimar Sinan'la, Fossati'yle, Atatürk'le, sayısız hükümdar, din adamı ve sanatçıyla aynı havayı içimize çektik. Tek bir mekânda böylesi bir kültürel ve tarihi çeşitlilik, böylesi bir zenginlik dünyanın başka bir yerinde yoktur. Yeryüzündeki pek çok kültür değeri yalnızca yapıldıkları dönemi yansıtırken, tüm zamanların eseri Ayasofya, şehrimizin kalbinde bir güneş gibi yüzyıllarca parlamaya devam edecek. Eşitsizliğe dayanan bir toplumsal düzene itiraz etme cesareti gösteren on binlerce insanın emeği olarak... Bir sanat eserine baktığınız zaman yalnızca görmekle yetinmiyorsanız, eserin ışığı sizi alıp yüzyıllar öncesine götürüyor ise artık o yapıt, çok büyük bir derinliğin yansımasından ve simgesinden ibarettir. Bu nedenle sizleri, böylesi derin bir simgenin bize neler anlattığını keşfe davet ediyorum. Kapımız tarihe, sanata ve kültüre açılıyor, buyurun... Bu kitap, insanlık tarihi boyunca yönünü ileriye, aydınlığa, ışığa, sevgiye ve barışa, bilgiye, sanata ve kültüre dönmüş olanlara mütevazı bir selâmdır.