21. Yüzyıl İçin Einstein; Bilim Sanat ve Modern Kültüre Bıraktığı Miras

Ölümünden bu yana 50 yıldan fazla süre geçmiş olmasına rağmen Einstein'ın etkileri sadece fizikte değil toplumbilimlerinde de süregelmekte. 21. Yüzyıl İçin Einstein bu etkinin izlerini sürmeyi amaçlayan bir kitap. Dünyaca ünlü bilim tarihçileri Peter L. Galison, Gerald Holton ve Silvan S. Schweber'in editörlüğünü yaptığı 21. Yüzyıl İçin Einstein tanınmış bilim insanlarının, sanat ve bilim tarihçilerinin Einstein değerlendir­melerine yer veriyor. Kaynağı, 2005'teki Berlin Einstein Sempozyumu'ndaki konuş­malar olan bu kitap iki çizgide ilerleyen eşsiz bir girişim: Einstein'ın dünya görüşüne "girdiler" ve Einstein'ın dünya görüşünden "çıktılar." İlk sorgulama çizgisi, geniş bir alan spektrumundaki onlarca yıllık bilimsel araştırmanın sonuçlarını toplamakta. "Gir­diler" Newton, Faraday, Maxwell ve Lorentz'den Boltzmann ile Planck'a ve diğer çağ­daşlarına kadar olan bilim insanlarından, Spinoza, Hume, Kant, Schopenhauer, Mach gibi felsefecilerden, Goethe, Heine, Bach ve Mozart gibi sanatçılardan geliyor. Ayrıca Einstein'ın duyduğu hayranlıkla insanlığına dokunan sosyal ve politik olaylar üzerine yaptığı araştırmaları da kapsıyor. "Çıktılar" ise, Einstein'ın eserlerinden ve kişiliğinden bizim aktif hayatımıza taşan et­kiler. Einstein, Newton ve Darwin'den beri başkalarına, çok çeşitli alanlardaki miras­larından yararlanmaları için herhangi bir bilim insanından daha fazla esin vermeye devam etmiştir. Kuşkusuz Minkovvski, von Laue, Schrödinger ve Born'dan günümü­zün en seçkin araştırmacılarına kadar bilim insanları; felsefeciler ve tanrıbilimciler; yazarlar ve görsel sanatçılar ve mütevazı bireylerden devlet adamlarına değin çok geniş bir insan yelpazesi, sosyal ve politik konularda Einstein'ın düşünce ve eylemle­rinden etkilenmiştir. Einstein'ın kültürümüz üzerinde devam eden etkilerinin nitelik ve nicelik olarak onun yararlandığı kişilerden daha az olmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz.